GIẢM TÍNH NHẠY CẢM VỚI STRESS Ở GIA CẦM BẰNG C THẢO DƯỢC VÀ KHÁNG OXY HÓA BỀN NHIỆT TỰ NHIÊN (HERBAL C)

Giới thiệu

Bài tóm tắt lược dịch trong tạp chí en.engormix.com do TS Maini biên soạn (7/2020) với tựa đề “Reducing stress susceptibility in poultry with natural heat stable antioxidant and adaptogen ‘herbal C*’ viết về Herbal C là chất chống oxy hóa tự nhiên có thể giúp đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của vitamin C ở gia cầm và gia súc, đặc biệt hơn là trong mùa hè và các điều kiện bị stress khác và trong hai tuần đầu tiên của đời sống ở gà con. Trước những thách thức đối mặt với stress, bổ sung Herbal C đảm bảo các chức năng sinh lý tối ưu, tăng khả năng miễn dịch, đạt được cân bằng nội môi thông qua hoạt tính tang sức đề kháng của nó, cải thiện sản xuất và hiệu suất ở gà thịt và gà đẻ, phục hồi khả năng sinh sản và khả năng nở của những gà nhân giống, kiểm soát tỷ lệ mắc bệnh và tỷ lệ chết. Một số ưu điểm độc đáo của Herbal C so với vitamin C tổng hợp làm cho nó trở thành sự lựa chọn hoàn hảo để giảm nhẹ bớt và kiểm soát stress oxy hóa ở gia cầm. Các phần tóm tắt của bài viết được trình bày dưới đây.

Stress oxy hóa ở gia cầm

Gia cầm là một trong những phân khúc phát triển nhanh nhất của ngành chăn nuôi và có đóng góp đáng kể cho an ninh lương thực và dinh dưỡng. Gia cầm tiếp xúc với vô số tác nhân gây stress có nguồn gốc môi trường, dinh dưỡng, vi sinh vật và quản lý trong suốt vòng đời ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và sản xuất của chúng (Altan et al., 2003). Những yếu tố này bao gồm chọn giới tính, vận chuyển, chủng ngừa, nóng, lạnh, chiếu sáng, đỉnh cao của sản xuất, phương pháp sản xuất thâm canh, quá đông, rút thức ăn ra, thực hành nhân giống hiện đại và nhiều hơn nữa. Nhiệt độ môi trường cao là một trong những yếu tố gây stress môi trường thách thức nhất liên quan đến chăn nuôi gia cầm (Lara et al., 2013). Stress nhiệt đã được chứng minh là làm thay đổi lượng ăn vào, hiệu suất sinh trưởng kém, suy giảm miễn dịch, thiếu oxy của mô và tỷ lệ chết cao. Stress nhiệt cũng làm giảm chất lượng của thịt và trứng (Farag et al., 2018).

Stress oxy hóa là hạ nguồn của tất cả các yếu tố gây tress này. Nó gây ra sự mất cân bằng các chất gây và chống oxy hóa có lợi cho các chất xy hóa và dẫn đến peroxide hóa chất béo, thủy phân protein, phá hủy DNA và tự hủy tế bào. Cả hai loại oxy phản ứng (ROS) và các loại nitơ phản ứng (RNS) ở mức độ nhất định là các phân tử tín hiệu liên quan đến sự cân bằng nội môi. Tuy nhiên, việc sản xuất quá mức ROS và RNS hoặc việc thu dọn không hiệu quả của chúng dẫn đến stress oxy hóa. Phơi nhiễm với các yếu tố gây stress đồng thời có thể có tác động cộng thêm, ảnh hưởng đến đáp ứng miễn dịch, tăng trưởng, sản xuất và năng suất (Chang et al., 2006). Vì vậy, điều cần thiết là giảm thiểu stress để giảm thiểu tỷ lệ mắc bệnh và cải thiện cả năng suất sản xuất và phúc lợi của vật nuôi. Việc điều chỉnh khẩu phần là một trong những cách thực hành và được ưa thích nhất để làm giảm tác dụng của các yếu tố gây stress ở gia cầm bao gồm stress nhiệt (Surai et al., 2017).

Bổ sung chất chống oxy hóa để giảm thiểu stress

Chất chống oxy hóa được sử dụng rộng rãi để duy trì các chức năng sinh lý và cho việc quản lý stress trong hệ thống chăn nuôi gia cầm thâm canh (Konca et al., 2009). Mặc dù tất cả các loài gia cầm có khả năng tổng hợp vitamin C ở thận hoặc gan, vitamin C ngoại sinh được báo cáo là cải thiện hiệu suất sản xuất, làm giảm nồng độ cortisol trong máu và tăng cường đáp ứng miễn dịch. Một số chất chống oxy hóa khác như vitamin E tổng hợp, selen, prebiotic, chất chống oxy hóa tự nhiên cũng được cung cấp cho gia cầm để giảm stress (Lagana et al., 2007). Một số chất có hoạt tính sinh học thực vật tự nhiên nổi tiếng với hoạt động chống oxy hóa , đó là các  gallotannoid (Surai, 2002). Các gallotannoid là các tannoid có thể bị thủy phân có trọng lượng phân tử thấp được tìm thấy trong các thực vật (Phyllanthus emblica fruit, Amla) với cấu trúc tương tự như vitamin C. Trong khi dược điển hoạt động của vitamin C và gallotannoid là hoạt động chống oxy hóa cao hơn vitamin C tổng hợp được báo cáo trong tài liệu khoa học (Poungpong et al., 2019).

Giảm thiểu stress với ‘C thảo dược’

Herbal C * là chất bổ sung chất chiết thực vật vào thức ăn gia cầm và một chất chống oxy hóa tự nhiên, ổn định nhiệt. Herbal C chứa vitamin C tự nhiên ở trạng thái tự do và kết hợp với các phân tử có hoạt tính sinh học thực vật khác có khả năng chống oxy hóa cao, có tác dụng hiệp đồng để cung cấp hoạt tính sinh học cao, ổn định và tính khả dụng sinh học của vitamin C (Goshal et al., 1996). Thành phần độc đáo Herbal C khác biệt với vitamin C tổng hợp và có một số lợi thế so với vitamin C tổng hợp và các chất chống oxy hóa khác (Poungpong et al., 2019).

Hoạt tính hữu dụng sinh học và duy trì cao: Mảng các thành phần thực vật và thành phần thảo dược Herbal C duy nhất là có khả năng tự sao chép, hoạt tính chống oxy hóa bền vững và tính khả dụng sinh học cao hơn (Chatterjee et al., 2006).

Có khả năng chịu nhiệt cao ở nhiệt độ ép viên: Một nửa hoạt chất của vitamin C tổng hợp có khả năng chịu nhiệt và nhanh chóng bị tiêu tan trong dung dịch nước. Duy trì và hoạt tính của vitamin C tổng hợp giảm 10% mỗi tháng trong quá trình bảo quản ở nhiệt độ phòng và hơn 80% trong quá trình ép viên. Ngược lại, dược điển hoạt động của Herbal C được kết hợp tự nhiên với các phân tử thực vật khác, nó vẫn ổn định trong môi trường nước, trong quá trình bảo quản ở nhiệt độ phòng và cả dưới nhiệt độ ép viên với hoạt tính sinh học bền vững.

Chất chống oxy hóa toàn cầu: Vitamin C tự nhiên hoạt động như chất chống oxy hóa phổ quát bảo vệ cả pha nước và chất béo của tế bào trong khi vitamin C tổng hợp chỉ hoạt động ở pha nước, khiến ở pha chất béo không được bảo vệ. Các xét nghiệm sinh học hướng dẫn hoạt động cho hoạt tính chống oxy hóa của bột Herbal C đã cho thấy nó có tiềm năng và cao hơn đáng kể so với vitamin C tổng hợp (Muruganandam et al., 2002).

Các nghiên cứu tương đương dược lý ở các động vật thí nghiệm đã chỉ cho thấy mức độ vitamin C tương đương trong máu và tuyến thượng thận (kho dự trữ Vitamin C trong cơ thể) ở nhóm Herbal C và được phát hiện là không thay đổi đáng kể so với nhóm vitamin C tổng hợp (Singh, 2006).

Các nghiên cứu lâm sàng trên gà thịt có tiếp xúc với các yếu tố gây stress đồng phát bao gồm stress nhiệt đã cho thấy có sự cải thiện đáng kể về các chỉ số năng suất, các thông số kỹ thuật chăn nuôi và chống stress bên cạnh việc giảm tỷ lệ chết (Nagra, 2004). Bổ sung Herbal C cải thiện đáng kể sự tăng trưởng, nồng độ axit ascorbic huyết tương và khả năng miễn dịch ở gà con và người nuôi (Tudu, 2005).

Bổ sung Vitamin C được biết là cải thiện sự hấp thụ canxi và dự trữ canxi trong gà thịt thương phẩm và gà đẻ (Giang & Doan, 1998; Sahin et.al., 2002). Bổ sung Herbal C đã được nhận thấy để tăng hàm lượng canxi và phốt pho của xương, độ bền kéo căng và độ nén của xương đùi, trọng lượng, chiều dài và thể tích của xương đùi, trọng lượng xương ức, vòng ngực và chiều dài cẳng chân ở gà con và gà sinh trưởng hướng trứng (Tudu et al., 2006) . Những phát hiện của Chatterjee et al. (2006) đang trong quá trình làm vững thêm và đã được báo cáo rằng bổ sung Herbal C đã cải thiện quá trình khoáng hóa xương ở những gà thịt thương phẩm.

Trong một nghiên cứu gần đây được thực hiện trên gà thịt thương phẩm tại Đại học Kesatsart, Thái Lan, (Pounpong et al., 2019), đã báo cáo rằng việc bổ sung Herbal C ở gia cầm tiếp xúc với nhiều tác nhân gây stress (tiếp xúc với nhiệt độ 31 ⁰C trong các ngày từ 8 đến 35 và 33 ⁰C trong các ngày từ 36 đến 42), (Mật độ thả cao 12 con/quây) cho thấy kết quả tốt hơn đáng kể so với vitamin C tổng hợp về các thông số kỹ thuật chăn nuôi, chỉ số hiệu quả sản xuất, giảm hormone stress và cải thiện chuẩn độ của IBV (Bảng 1).

Bảng 1: Đánh giá hiệu quả so sánh Herbal C và C tổng hợp ở gà thịt Ross308 bị phơi nhiễm với nhiều yếu tố gây stress.

PGS Bùi Xuân Mến, Trung tâm RD Vemedim.

Tài liệu tham khảo

Maini, S. 2020. Reducing stress susceptibility in poultry with natural heat stable antioxidant and adaptogen ‘herbal C*’.

https://en.engormix.com/poultry-industry/articles/reducing-stress-susceptibility-poultry-t45715.htm.