Giới thiệu
Ve đỏ (Dermanyssus gallinae, D. gallinae) là một vấn đề khó giải quyết ngày càng tăng về kinh tế và dịch tễ học đối với ngành chăn nuôi gia cầm trên toàn thế giới. Chi phí kinh tế liên quan đến cả tổn thất kiểm soát và sản xuất do ve đỏ D. gallinae ước tính khoảng 130 triệu euro mỗi năm cho ngành sản xuất trứng của Liên minh châu Âu (EU). Tăng tỷ lệ chết, thiếu máu, cắn mổ lông và tập tính ăn thịt đồng loại, giảm chất lượng trứng và sản xuất trứng, tăng chuyển hóa thức ăn và vai trò của nó như là một vectơ truyền bệnh là những khía cạnh tiêu cực quan trọng nhất của nhiễm trùng do ve đỏ ở gia cầm. Ở Iran, trung bình hơn 90% các mái đẻ thương phẩm bị nhiễm ve đỏ D. gallinae.
Bài tóm tắt lược dịch trong tạp chí allaboutfeed.net do AmirAli Amiri biên soạn (10/2017) với tiêu đề “Phytogenics against red mite in poultry” viết về các nhà nghiên cứu ở Iran đã nghiên cứu một phương pháp mới để kiểm soát ve mạt đỏ bằng các thành phần của thức ăn tự nhiên. Nội dung bài tóm tắt được trình bày ở các phần dưới đây.
Tiềm năng của chiết xuất thực vật
Với ve đỏ D. gallinae, sự tăng sức đề kháng đối với nghiên cứu các thuốc diệt ve tổng hợp liên quan đến tất cả các khía cạnh của D. gallinae đã tăng lên trong những năm gần đây. Vẫn cần phải xác định các phương pháp kiểm soát mới đối với ve đỏ ở gia cầm. Các chất chiết xuất và tinh dầu của các loại thực vật khác nhau có tiềm năng sử dụng như các chất kiểm soát ký sinh trùng vì chúng có hoạt tính diệt côn trùng. Ở Iran, một sản phẩm có tên ‘Mito Fade Plus’ từ bạch đàn (khuynh diệp), cỏ xạ hương (húng tây), cây họ cúc, tỏi và một hợp chất khoáng (có bằng sáng chế) thường được sử dụng.
- Cineole - rất giàu các loài bạch đàn, có tác dụng làm tiêu dịch nhày. Nó đã thể hiện hoạt tính kháng ký sinh trùng.
- Thymol - thành phần chính của cỏ xạ hương, bằng cách kích thích tuần hoàn máu và điều chỉnh dòng chảy của nó cùng với chức năng kháng khuẩn và kháng ký sinh trùng, nó giữ cho ký sinh trùng tránh xa.
- Apigenin - hàm lượng trong hoa cúc có thể giúp cải thiện tình trạng tim mạch. Nó kích thích hệ miễn dịch và cung ứng cho sự biểu mô hóa nhanh hơn và tăng cường chữa lành vết thương do ve gây ra.
- Tỏi - đã được sử dụng làm thuốc trong hàng ngàn năm. Allicin là thành phần hoạt tính sinh học chính của tỏi. Nó có tác dụng kháng ký sinh trùng tự nhiên và cũng kích thích hệ miễn dịch.
Kiểm soát ve đỏ bằng một chất cấm gọi là Fipronil gây ra nỗi sợ hãi thực phẩm ở Hà Lan và Bỉ trong năm nay. Nhiều trại gia cầm đã phải đóng cửa, trứng phải bị tiêu hủy và nông dân bị thiệt hại về tài chính rất lớn.
Thử nghiệm tiến hành trên 5.000 gà mái đẻ trắng
Sản phẩm đã mô tả ở trên, được ủy quyền bởi Tổ chức Thú y Iran và là sản phẩm bột hiệu quả đầu tiên được quản lý thông qua thức ăn để kiểm soát ve đỏ ở gia cầm. Một thử nghiệm đã được thực hiện để đánh giá sự an toàn và hiệu quả của các thành phần tự nhiên có chứa các chất chiết xuất thực vật trong trại mái đẻ thương phẩm ở Tehran, Iran. Tổng số có 5.000 gà đang đẻ trắng thương phẩm dòng Hyline w-98 (45 tuần tuổi) với tỷ lệ nhiễm ve kí sinh tự nhiên cao đã được chọn cho nghiên cứu 8 tuần này và chia làm 4 nhóm giống hệt nhau. Thử nghiệm được tiến hành tại 4 chuồng riêng biệt trong trại. Mỗi nhóm có 4 phương pháp điều trị khác nhau với 3 mức liều của sản phẩm (1kg, 1,5kg và 2kg cho mỗi tấn thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh). Nhóm thứ 4 được sử dụng như một nhóm đối chứng không được điều trị. Tất cả các nhóm được cho ăn khẩu phần tiêu chuẩn và các điều kiện khác tương tự nhau cho tất cả các nhóm. Ngoài số lượng ve, các yếu tố sau được đo trong suốt thí nghiệm:
Thể trọng; tiêu thụ thức ăn; tỷ lệ chết; sản lượng trứng; trọng lượng trứng; chất lượng vỏ trứng; chất lượng bên trong của trứng; tổng số vi khuẩn trong phân; khí thải ammonia; pH của phân.
Kết luận thử nghiệm: Giảm 75% ở ve đỏ
Để thu thập bọ ve, các bẫy được đặt trong các chuồng và luôn được lấy ra sau 24 giờ. Những bọ ve thu thập được đếm tính hàng tuần cho đến khi kết thúc thử nghiệm. Kết thúc nghiên cứu lượng ve đỏ giảm hơn 75%. Ngược lại với nhóm đối chứng, quần thể ve tăng lên. Sản lượng trứng tăng 5%. Sản phẩm cũng làm giảm đáng kể lượng khí thải ammonia đến 70%, có thể thông qua việc giảm pH trong phân. Nó khiến giảm 50% tổng số vi khuẩn. Chất lượng vỏ trứng và chất lượng bên trong trứng không bị ảnh hưởng.
PGS Bùi Xuân Mến, Trung tâm RD Vemedim, tóm tắt lược dịch.
Tài liệu tham khảo
Amiri A (2017) Phytogenics against red mite in poultry
