Trong chăn nuôi gia cầm, bệnh Gumboro là một trong những nỗi ám ảnh lớn nhất của người chăn nuôi. Căn bệnh không chỉ gây thiệt hại trực tiếp đến đàn gà mà còn ảnh hưởng lâu dài đến sức đề kháng, khiến gà dễ mắc thêm nhiều bệnh truyền nhiễm khác. Vemedim sẽ chia sẻ thông tin giúp ba con có cái nhìn toàn diện về cơ chế bệnh lý, dấu hiệu nhận biết sớm và cách triển khai chương trình phòng - kiểm soát hiệu quả để bảo vệ đàn gà.
Bệnh Gumboro là gì?
Bệnh Gumboro hay còn gọi là bệnh viêm túi Fabricius truyền nhiễm (Infectious Bursal Disease - IBD), là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus thuộc họ Birnaviridae gây ra. Virus này có ái tính đặc biệt với hệ miễn dịch của gà, đặc biệt là túi Fabricius - cơ quan sản sinh tế bào miễn dịch ở gà non.
Khi bị virus tấn công, túi Fabricius sưng lên, viêm nặng, rồi nhanh chóng teo lại và mất khả năng tạo kháng thể. Điều này khiến hệ miễn dịch của gà bị suy yếu nghiêm trọng, tạo điều kiện cho các bệnh khác như Newcastle, E.coli hay CRD tấn công dễ dàng hơn. Bệnh có thể xảy ra ở mọi giống gà, thường gặp nhất ở độ tuổi 3-6 tuần tuổi, với tỷ lệ nhiễm bệnh có thể lên đến 100% và tỷ lệ chết dao động từ 20-60% tùy điều kiện chăm sóc và bệnh ghép.
>> Xem thêm:
Con đường lây truyền bệnh
Đây là một căn bệnh lây lan rất nhanh bởi virus Gumboro có khả năng tồn tại lâu trong môi trường. Trong chuồng nuôi, virus có thể sống sót hàng tháng trời, thậm chí bám trong phân, thức ăn, nước uống hay bụi chuồng.
Bệnh lây trực tiếp khi gà khỏe tiếp xúc với gà bệnh hoặc gián tiếp qua các yếu tố trung gian như dụng cụ chăn nuôi, quần áo, giày dép, xe vận chuyển, thậm chí qua gà mẹ truyền sang con trong trứng. Một khi virus xâm nhập vào cơ thể, chúng sẽ nhân lên nhanh chóng trong các tế bào miễn dịch của đường ruột và gan, sau đó lan ra khắp cơ thể, phá hủy hệ thống phòng vệ tự nhiên của gà.
Triệu chứng bệnh Gumboro
Gà mắc bệnh Gumboro thường có biểu hiện rất rõ rệt chỉ sau 2-3 ngày nhiễm virus. Cụ thể:
- Lúc đầu, gà trở nên ủ rũ, xù lông, giảm ăn, tụ tập thành từng nhóm nhỏ. Một số con có hành vi bất thường như bay nhảy lung tung, run rẩy hoặc tự mổ hậu môn nhau.
- Khi bệnh tiến triển, gà thường tiêu chảy nặng, phân loãng có màu trắng đục hoặc nâu vàng, bết quanh hậu môn. Trọng lượng cơ thể giảm nhanh, dáng đi không vững, run rẩy và lờ đờ.
- Ở gà thịt, bệnh thường bùng phát trong giai đoạn 20-40 ngày tuổi, còn ở gà hậu bị hoặc gà đẻ, bệnh thường xuất hiện trong khoảng 30-80 ngày tuổi.
- Nếu có bệnh kế phát, tỷ lệ chết có thể tăng lên 50-60%, một con số khiến nhiều hộ chăn nuôi thiệt hại nặng nề.
Phác đồ điều trị và cách phòng ngừa bệnh Gumboro
Hiện nay, chưa có thuốc đặc trị cho bệnh Gumboro vì virus không bị tiêu diệt bằng kháng sinh. Tuy nhiên, nếu phát hiện sớm và xử lý kịp thời, bà con vẫn có thể giảm thiểu tỷ lệ chết và hạn chế thiệt hại. Mục tiêu của phác đồ là giúp gà ổn định sức khỏe, hạn chế mất nước và giảm stress, để hệ miễn dịch tự phục hồi. Các bước cần thực hiện:
- Cách ly ngay gà bệnh khỏi đàn khỏe.
- Phun thuốc sát trùng toàn chuồng, nên dùng Vemedim BKC (GSGC).
- Tiêm kháng thể Gumboro cho cả đàn - 2 mũi cách nhau 3 ngày.
- Tăng sức đề kháng bằng cách pha vào nước uống:
- Bổ sung điện giải + Vitamin C bằng Vemedim Anti Gum, Vemedim Electrosol, Vemedim Betavit.
- Thuốc bổ gan thận (MEBI-GLUCAN C, PARA C ORAL...).
- Thuốc Vemedim Para C hạ sốt, giảm đau nếu gà mệt.
- Không sử dụng kháng sinh bừa bãi, vì không có tác dụng với virus.
Phòng bệnh luôn là giải pháp bền vững nhất trong chăn nuôi. Virus Gumboro có khả năng tồn tại lâu và lây lan nhanh nên vaccine kết hợp vệ sinh sinh học là chìa khóa ngăn ngừa dịch bệnh.
- Sử dụng vaccine Gumboro đúng lịch:
- Mũi 1: khi gà 5 ngày tuổi.
- Mũi 2: 14 ngày tuổi.
- Mũi 3 (nhắc lại): 23 ngày tuổi.
Vaccine có thể nhỏ mắt, nhỏ mũi hoặc pha nước uống, nên chọn vaccine uy tín, bảo quản đúng nhiệt độ (2-8°C) và dùng hết sau khi pha.
- Giữ vệ sinh chuồng trại:
- Khử trùng định kỳ trước và sau mỗi lứa gà bằng Vemedim BKC (GSGC).
- Dụng cụ, máng ăn, máng uống phải được rửa sạch, phơi khô.
- Tránh ẩm thấp, gió lùa, vì đây là môi trường virus dễ tồn tại.
- Quản lý đàn gà hợp lý:
- Không nuôi nhiều lứa tuổi trong cùng khu vực.
- Cách ly gà mới nhập đàn ít nhất 2 tuần.
- Hạn chế người lạ vào trại và thực hiện khử trùng giày dép, quần áo khi ra vào.
Bệnh Gumboro là một trong những bệnh nguy hiểm nhất trên đàn gà non, không chỉ gây chết nhanh mà còn làm suy yếu hệ miễn dịch kéo dài, ảnh hưởng đến hiệu quả nuôi sau này. Muốn kiểm soát tốt căn bệnh này, người chăn nuôi cần phòng bệnh chủ động bằng vaccine, duy trì vệ sinh chuồng trại sạch sẽ và theo dõi sát sức khỏe đàn gà mỗi ngày. Hãy chủ động hành động để bảo vệ đàn gà bằng cách liên hệ với Vemedim ngay hôm nay nếu có dấu hiệu nghi ngờ bệnh nhé!
