Phòng ngừa và điều trị hội chứng MMA ở heo

Hội chứng MMA ở heo nái là một trong những vấn đề phổ biến, gây thiệt hại lớn trong chăn nuôi heo sinh sản. Bệnh không chỉ làm giảm khả năng tiết sữa, ảnh hưởng đến sức khỏe heo con mà còn làm tăng chi phí điều trị và tỷ lệ loại thải nái. Vemedim sẽ chia sẻ những thông tin về nguyên nhân, triệu chứng, biện pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả hội chứng MMA, giúp bà con có kiến thức để chăm sóc, bảo vệ đàn heo đúng cách.

Giới thiệu chung về hội chứng MMA ở heo

Hội chứng MMA (Mastitis - Metritis - Agalactia) là một tổ hợp bệnh lý thường gặp ở heo nái sau khi sinh (thường gặp từ 12 - 18 giờ sau khi đẻ). Bệnh đặc trưng bởi viêm vú, viêm tử cung và mất sữa hoặc giảm tiết sữa. Hội chứng MMA là một trong những nguyên nhân gây thiệt hại kinh tế nghiêm trọng nhất cho các trại heo nái sinh sản.

Khi heo nái bị stress (căng thẳng) trong lúc sinh, cơ thể sẽ tăng tiết hormone cortisol, khiến hệ miễn dịch suy yếu. Lúc này, các vi khuẩn có sẵn trong môi trường hoặc trên da phát triển mạnh, xâm nhập vào tuyến vú gây viêm vú cấp tính, khiến quá trình tiết sữa bị ngưng trệ hoàn toàn và viêm tử cung.

*Hội chứng MMA ở heo là một tổ hợp bệnh lý thường gặp ở heo nái sau khi sinh*

>> Xem thêm:

Nguyên nhân gây hội chứng MMA ở heo

Để kiểm soát MMA hiệu quả, cần hiểu rõ nguồn gốc và yếu tố gây bệnh. MMA không do một nguyên nhân duy nhất mà thường xuất phát từ nhiều yếu tố kết hợp, bao gồm:

Nguyên nhân vi sinh vật

Khi chuồng trại không đảm bảo vệ sinh, độ ẩm cao, chất độn chuồng bẩn… các vi khuẩn tồn tại trong môi trường dễ dàng xâm nhập vào đường sinh dục hoặc tuyến sữa, gây viêm tử cung, viêm vú. Các vi khuẩn cơ hội có sẵn trong môi trường chuồng trại như:

Escherichia coli (E. coli).
Klebsiella spp., Enterobacter spp.
Mycoplasma spp., Streptococcus spp., Staphylococcus spp.

Nguyên nhân dinh dưỡng

Nếu khẩu phần ăn của heo nái thiếu chất xơ, thừa đạm hoặc khoáng chất, heo dễ bị táo bón, rối loạn trao đổi chất. Bên cạnh đó, thiếu nước uống cũng làm tăng nguy cơ MMA do sữa tiết ra ít và hệ tuần hoàn bị rối loạn.

Nguyên nhân do chăm sóc - quản lý

Quy trình đỡ đẻ và thụ tinh nhân tạo không đúng kỹ thuật, dụng cụ không được khử trùng, hoặc can thiệp thô bạo khi đẻ khó… đều tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập. Ngoài ra, chuồng đẻ không sạch, heo nái không được tắm rửa trước khi sinh cũng là yếu tố góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

*Nguyên nhân gây hội chứng MMA ở heo nái là tổ hợp nhiều yếu tố, từ môi trường nuôi nhốt, chế độ dinh dưỡng,...*

Triệu chứng lâm sàng của hội chứng MMA ở heo

Hội chứng MMA thường xuất hiện trong vòng 12 - 24 giờ sau khi heo sinh và có thể dễ dàng nhận biết qua các biểu hiện toàn thân và tại chỗ:

Triệu chứng ở heo nái

Sốt cao từ 40 - 41°C, mệt mỏi, bỏ ăn, giảm uống nước.
Táo bón, ít vận động, thường nằm sấp, không cho con bú.
Bầu vú sưng, nóng, đỏ, cứng, khi chạm vào heo phản ứng đau rõ rệt.
Âm đạo chảy dịch màu trắng đục, có thể có mủ, mùi tanh hoặc hôi thối.
Sữa giảm rõ rệt, đôi khi mất hoàn toàn.

Triệu chứng ở heo con

Giảm tăng trọng hằng ngày, kêu la liên tục vì đói.
Da khô, lông dựng, bụng hóp.
Nhiều con bị tiêu chảy do không nhận đủ kháng thể từ sữa đầu hoặc sữa nhiễm khuẩn.

*Các triệu chứng điển hình của MMA ở heo nái*

Điều trị hội chứng MMA

Khi phát hiện heo nái sốt cao trên 39,5°C sau khi sinh 12-18 giờ hoặc có dấu hiệu MMA, cần can thiệp điều trị ngay lập tức. Phương án điều trị MMA nhằm ngăn ngừa nhiễm trùng lan rộng và phục hồi khả năng tiết sữa cho heo nái.

Sử dụng kháng sinh

Dùng các loại kháng sinh phổ rộng có tác dụng trên cả vi khuẩn Gram dương và Gram âm, đặc biệt là những nhóm chứa Ampicillin, Amoxicillin, hoặc Cephalosporin để kiểm soát E. coli, Klebsiella và Streptococcus. Có thể phối hợp thêm kháng sinh nhóm Polymyxin (như Colistin) để tăng hiệu lực diệt khuẩn trên vi khuẩn Gram âm.

Khuyến cáo tiêm 1 liều Vemedim Loxic Inject - thuốc kháng viêm non-steroid có tác dụng kháng viêm, giảm tiết dịch, giảm đau và hạ sốt rất hiệu quả. Đặc biệt hiệu quả trong trường hợp điều trị hội chứng MMA.

Chống viêm, hạ sốt, giảm đau

Sử dụng thuốc kháng viêm, hạ sốt nhóm Corticosteroid hoặc NSAIDs giúp giảm sưng, giảm đau ở bầu vú, đồng thời hạn chế phản ứng viêm toàn thân.

Kích thích tiết sữa và co bóp tử cung

Tiêm các chế phẩm chứa Oxytocin để hỗ trợ co bóp tử cung, tống dịch viêm và kích thích tiết sữa trở lại.

Hỗ trợ tổng thể

Bổ sung vitamin (A, D, E, C, nhóm B) và khoáng chất (Ca, P, Se) bằng các sản phẩm như Vemedim AD3E, Vemedim Anagin C hoặc Vemedim Aminovit để tăng sức đề kháng.
Đảm bảo heo nái được uống đủ nước ấm, thức ăn dễ tiêu hóa, có thể cho ăn cháo loãng trong những ngày đầu.
Nếu heo nái mất sữa hoàn toàn, cần bổ sung sữa thay thế cho heo con để đảm bảo dinh dưỡng và kháng thể.

Phòng ngừa hội chứng MMA ở heo nái

Phòng bệnh hiệu quả là cách giúp trại chăn nuôi duy trì năng suất ổn định và giảm thiệt hại kinh tế. Việc phòng MMA cần tập trung vào vệ sinh, dinh dưỡng và quản lý sinh sản. Chẳng hạn như:

Giữ chuồng đẻ sạch sẽ, khô ráo, thoáng mát, ít tiếng ồn để giảm stress cho heo nái.
Tắm rửa và sát trùng heo nái bằng Vemedim Altacid trước khi đưa vào chuồng đẻ.
Dụng cụ đỡ đẻ, tay người can thiệp phải rửa sạch và khử trùng kỹ.
Cung cấp khẩu phần cân đối giữa năng lượng, đạm, khoáng và chất xơ, tránh táo bón.
Quản lý thời kỳ mang thai của heo và hỗ trợ sau sinh
Sau sinh, nên tiêm thuốc Vemedim Vimesen hỗ trợ co bóp tử cung, chống viêm và phòng nhiễm khuẩn để giảm nguy cơ viêm vú - viêm tử cung.
Hạn chế stress bằng cách giữ môi trường yên tĩnh, nhiệt độ ổn định.

*Phòng ngừa hội chứng MMA ở heo sớm để duy trì năng suất ổn định và giảm thiệt hại kinh tế*

Việc hiểu rõ cơ chế sinh bệnh, áp dụng nghiêm ngặt các biện pháp vệ sinh - quản lý - dinh dưỡng và lựa chọn đúng phương pháp điều trị là chìa khóa để kiểm soát hội chứng MMA ở heo. Với sự đồng hành của Vemedim và các giải pháp chuyên biệt phù hợp, người chăn nuôi có thể giảm thiểu rủi ro, nâng cao khả năng tiết sữa của nái, cải thiện năng suất heo con và tối đa hóa hiệu quả chăn nuôi.