Trong lĩnh vực chăn nuôi heo, việc nắm rõ các bệnh truyền nhiễm là cực kỳ quan trọng để hạn chế thiệt hại về số lượng và kinh tế. Khi xuất hiện các dấu hiệu như sốt cao, ho khan, chảy dịch mũi, thở khó và ăn giảm đột ngột thì rất có thể đàn heo bị bệnh cúm heo. Vemedim xin chia sẻ với bà con cách nhận biết sớm, xử lý đúng và xây dựng hệ thống phòng bệnh hiệu quả để bảo vệ đàn heo luôn khỏe mạnh.
Nguyên nhân gây bệnh cúm heo
Bệnh cúm ở heo do virus cúm heo typ A gây ra, với nhiều chủng nguy hiểm như H1N1, H1N2 và H3N2. Đây là virus RNA có khả năng biến đổi nhanh, dễ phát sinh chủng mới, làm tăng nguy cơ bùng dịch.
Bệnh thường gặp ở heo con từ 1-5 tuần tuổi do sức đề kháng yếu, nhưng cũng có thể xảy ra ở heo trưởng thành. Virus lây lan chủ yếu qua đường hô hấp, khi heo bệnh ho, hắt hơi hoặc chảy dịch mũi, khiến heo khỏe dễ bị nhiễm. Ngoài ra, virus còn có thể tồn tại trong thức ăn thừa, chất thải, dụng cụ chăn nuôi, gây nguy cơ tái nhiễm nếu chuồng trại không được vệ sinh đúng cách.
>> Xem thêm:
Triệu chứng lâm sàng khi mắc bệnh cúm heo
Nhận biết sớm triệu chứng, áp dụng biện pháp xử lý phù hợp là cách hiệu quả nhất để bảo vệ đàn heo. Thời gian ủ bệnh thường từ 2-5 ngày. Khi heo phát bệnh, các triệu chứng xuất hiện nhanh, ảnh hưởng trực tiếp đến sinh trưởng và sức khỏe, bao gồm:
- Sốt cao: 40-42°C, làm heo mệt mỏi, giảm vận động
- Mệt mỏi, ủ rũ, bỏ ăn: heo không còn hứng thú ăn uống, dẫn đến sụt cân nhanh
- Ho, khó thở, thở khò khè: biểu hiện rõ khi virus tấn công đường hô hấp
- Da và niêm mạc đỏ: phản ánh tình trạng viêm và nhiễm trùng cấp
+ Đặc điểm nguy hiểm: Tỷ lệ chết cao ở heo con (1-5 tuần tuổi) do viêm phổi, viêm phế quản nặng hoặc bệnh kế phát. Heo trưởng thành có tỷ lệ chết thấp hơn (4-5%) nhưng vẫn là nguồn lây cho đàn.
+ Heo nái mang thai nhiễm virus: dễ dẫn đến sảy thai hoặc sinh ra heo con còi cọc, chậm lớn, ảnh hưởng lâu dài đến đàn giống.
Bệnh tích điển hình khi heo mắc bệnh
Khi mổ khám heo bệnh, các tổn thương ở hệ hô hấp và các cơ quan liên quan rất rõ ràng như sau:
- Phế quản và phổi chứa nhiều dịch nhầy thẩm xuất, bọt, gây tắc nghẽn đường hô hấp
- Niêm mạc phế quản xuất hiện tụ huyết đỏ, phản ánh viêm nặng
- Hạch phổi, hạch phế quản sưng phù, làm cản trở lưu thông máu và khí
- Tiểu phế quản tắc nghẽn bởi dịch và các sợi huyết, gây khó thở
- Heo nặng: tiểu thuỳ phổi tụ huyết xám đỏ, niêm mạc mũi sưng đỏ, chảy dịch nhiều
Cách xử lý khi phát hiện heo mắc bệnh Cúm
Bệnh cúm heo không có thuốc điều trị đặc hiệu nhưng có thể giảm thiệt hại bằng cách xử lý hỗ trợ và phòng bệnh kế phát. Cụ thể:
Bước 1: Vệ sinh chuồng trại
- Trong chuồng: phun G-OMNICIDE (2-3ml/1 lít nước) hoặc G-ALDEKOL DES FF (15ml/1 lít nước), 1 lần/ngày
- Ngoài chuồng: rắc vôi bột, tạo hàng rào ngăn động vật khác
- Heo bệnh: cách ly nghiêm ngặt, người chăm sóc đeo đồ bảo hộ
- Chất thải: dùng MEN Ủ VI SINH (1kg/100m²) rắc trực tiếp phân, chất thải
Bước 2: Xử lý triệu chứng
- Hạ sốt: Tiêm ANALGIN+C (1ml/10kg), ANTIPAIN (1ml/20-25kg) hoặc KETO 1000 (1ml/33kg)
- Giảm ho, long đờm: Tiêm BROM MAX (1ml/10kg)
Bước 3: Phòng bệnh kế phát và nâng cao sức đề kháng
- Phác đồ 1-4: Tiêm các loại thuốc kháng sinh dự phòng, kết hợp Gluco K-C và Gatosal để tăng sức đề kháng
- Ngoài ra, trộn thức ăn với β-GLUCAN 50 + Gluco K+C giúp đàn khỏe mạnh, giảm stress và nguy cơ nhiễm bệnh.
Cách phòng ngừa bệnh cúm heo
Phòng bệnh luôn là ưu tiên hàng đầu vì cúm heo lây nhanh và khó điều trị đặc hiệu. Dưới đây là các phương pháp hữu hiệu:
Vệ sinh và an toàn sinh học
- Cách ly heo mới ít nhất 3 tuần trước khi nhập đàn để theo dõi bệnh.
- Không nuôi các lứa tuổi khác nhau chung chuồng; ngăn chặn tiếp xúc với gia cầm, chim, chuột.
- Xử lý chất thải, thức ăn dư thừa triệt để.
- Phát quang bụi rậm, rắc vôi bột xung quanh chuồng và lối đi.
- Phun sát trùng định kỳ Vemedim Altacid, 1 lần/tuần.
Sử dụng vaccine
- Tiêm vaccine cúm heo theo định kỳ giúp đàn tạo miễn dịch chủ động, giảm nguy cơ bùng dịch.
Tăng sức đề kháng
- Điện giải thảo dược Vemedim Vime-Electrolyte sẽ giải nhiệt, bù điện giải, tăng sức đề kháng.
- Sử dụng Sorbitol B12: giải độc gan thận, bảo vệ chức năng gan và thận.
- Sử dụng men Celzym hoặc Vemedim Bactozyme cải thiện tiêu hóa, cân bằng vi sinh đường ruột, giảm mùi hôi chuồng.
Bệnh cúm heo là mối nguy cơ tiềm ẩn và khó kiểm soát trong chăn nuôi. Nhận biết sớm triệu chứng, áp dụng biện pháp vệ sinh, cách ly, vaccine và tăng cường sức đề kháng là cách hiệu quả nhất để bảo vệ đàn heo. Khi áp dụng đồng bộ các biện pháp, người chăn nuôi sẽ giảm thiểu tổn thất, duy trì đàn khỏe mạnh và nâng cao năng suất. Bà con nên vệ sinh chuồng trại tốt, cách ly heo bệnh kết hợp tư vấn từ Vemedim để xây dựng chiến lược quản lý và phòng bệnh toàn diện.
