Giới thiệu

Sự đề kháng kháng sinh là một trong những thách thức sức khỏe cộng đồng lớn nhất trong thời đại chúng ta. Theo một báo cáo toàn diện được công bố bởi Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh năm 2013, ít nhất 2 triệu người bị nhiễm trùng kháng kháng sinh mỗi năm chỉ riêng tại Hoa Kỳ. Trong số đó, ít nhất 23.000 người chết. Sự đề kháng này xảy ra khi vi khuẩn và nấm thiết lập được khả năng miễn dịch với các loại thuốc được chỉ định để tiêu diệt chúng, đã gây lo ngại trên toàn thế giới. Trong nỗ lực bảo vệ sức khỏe con người, các nhà chăn nuôi trên khắp thế giới đã giảm bớt và đang nỗ lực để loại bỏ việc sử dụng kháng sinh không cần thiết ở các vật nuôi. Thời kỳ hậu kháng sinh đã tạo ra các sản phẩm mới để diệt vi khuẩn có hại, một trong số đó là các thể thực khuẩn (bacteriophages).

Bài tóm tắt lược dịch trong tạp chí allaboutfeed.net do Epp biên soạn (12/2019) với tiêu đề “Bacteriophages: a post-antibiotic solution” viết về những thông tin do Matthew Tebeau của Dược phẩm Proteon giải thích về cách thức hoạt động của vi khuẩn và sản phẩm nào đã được phát triển để hỗ trợ ngành chăn nuôi trong quá trình chuyển đổi. Các phần của bài viết được trình bày dưới đây.

Phát triển và sử dụng thể thực khuẩn

Dược phẩm Proteon là một công ty công nghệ sinh học có trụ sở tại Ba Lan nơi Giáo sư Jarosław Dastych thành lập công ty. Dưới sự hướng dẫn của ông, công ty đã phát triển hai sản phẩm thể thực khuẩn chính, một phần nhờ vào một nhóm các nhà khoa học đáng kể. Khi công ty được thành lập lần đầu tiên vào năm 2008, tầm nhìn của vị giáo sư này là làm giảm hoặc loại bỏ nhu cầu kháng sinh về sức khỏe động vật bằng cách sử dụng các thể thực khuẩn. Giám đốc điều hành của Dược phẩm Proteon là Matthew Tebeau nói rằng chúng tôi đã thực sự xem xét và nhắm mục tiêu vào các sản phẩm của mình để giúp giải quyết một thách thức của vật nuôi hoặc chăn nuôi gia súc ở bất cứ nơi nào có sử dụng kháng sinh như một biện pháp phòng ngừa chính hoặc ở đó có tình trạng kháng kháng sinh đáng kể. Ngày nay, Proteon có hai sản phẩm thương mại. Đầu tiên là Bafasl, một chất phụ gia thức ăn gia cầm ngăn ngừa nhiễm khuẩn Salmonella. Thứ hai, Bafador, được sử dụng trong nuôi trồng thủy sản để kiểm soát một số mầm bệnh phổ biến nhất ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và sức khỏe của cá. Ông cũng nói rằng các thể thực khuẩn không phải là thuốc chữa bách bệnh ... Chúng là một phần trong kế hoạch được cân nhắc kỹ lưỡng để phòng bệnh.

Loại bỏ rủi ro từ vi khuẩn Salmonella

Tebeau nói rằng sản phẩm salmonella cho gà thịt, nếu được sử dụng thường xuyên làm phụ gia thức ăn và thêm vào nước uống, vật nuôi này sẽ không phát triển Salmonella. Sản phẩm của công ty tập trung vào các dạng Salmonella gây bệnh phổ biến nhất ở người, như Enteritidis và Typhimurium, và kết quả là bạn cải thiện được an toàn thực phẩm, giảm rủi ro ở các thị trường đã phát triển khi chế biến vì bạn đã loại bỏ hầu hết Salmonella trước khi chế biến. Ông cũng nói rằng việc loại bỏ Salmonella ở cấp độ cận lâm sàng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe vật nuôi nói chung, có thể cải thiện năng suất ở gà thịt, gà đẻ và ở các đàn giống. Ở các thị trường phát triển, khía cạnh an toàn thực phẩm đặc biệt quan trọng và là vấn đề khó giải quyết đang diễn ra đối với các nhà chăn nuôi.

Ông cũng nói thêm rằng bạn có thể sử dụng nó như một sự thay thế cho một số loại kháng sinh nhất định và bạn cũng có thể sử dụng nó một cách riêng biệt hoặc thay thế cho men vi sinh probiotic hoặc các chất acid hóa. Vì vậy, nó thực sự có một vị trí như là một thể loại mới trong quá trình sản xuất. Ở các thị trường mới nổi, tác động này đến năng suất là khá cao hơn một chút. Ở những quốc gia có xu hướng lạm dụng kháng sinh, mức độ kháng kháng sinh và mức độ bệnh nói chung cao hơn và bạn thực sự có thể tạo ra sự khác biệt bằng cách loại bỏ mầm bệnh và cải thiện sức khỏe.

Hình minh họa: Thể thực khuẩn là các virus (với vật liệu di truyền) mà chúng đầu độc vi khuẩn bệnh.

Cách hoạt động của các thể thực khuẩn

Thể thực khuẩn là một loại dược phẩm mới hấp dẫn. Chúng trực tiếp tiêu diệt vi khuẩn. Chúng là những virus được tao ra một cách tiến hóa, chuyên biệt nhắm vào vi khuẩn. Về cơ bản, chúng tự gắn vào vi khuẩn, chèn RNA và sao chép ở bên trong vi khuẩn, cuối cùng phá vỡ vách tế bào của vi khuẩn và sau đó phát tán rộng trong môi trường. Vì thế, một thể thực khuẩn gắn vào một vi khuẩn, chèn RNA của nó, sinh sản và vi khuẩn này phát nổ từ bên trong, và do đó 50 thể thực khuẩn đột nhiên xuất hiện để tìm kiếm những vi khuẩn tương tự. Vì vậy, chúng chôn vùi các vi khuẩn này trong môi trường.

Không giống như những vắc-xin, chúng không tập trung vào hệ thống miễn dịch. Không giống như các kháng sinh, chúng không để lại dư lượng sau đó. Và chúng không thích các men vi sinh probiotic mà nó tác động gián tiếp đến môi trường vi khuẩn. Thể thực khuẩn tác động trực tiếp lên vi khuẩn. Chúng là những chiến binh kiểm soát vi khuẩn tự nhiên và chúng ở khắp mọi nơi. Ông cũng giải thích rằng những gì chúng tôi làm là chúng tôi xác định một loại hỗn hợp các thể thực khuẩn, ở trường hợp của sản phẩm Bafasal, 4 thể thực khuẩn, chúng tôi sản xuất và cung cấp ở dạng tập trung cho vật nuôi thông qua nước uống. Ông cũng nói thêm là cũng có thể cung cấp sản phẩm này trong một thức ăn khô. Ông còn cho biết là có nhiều nguyên nhân gây bệnh viêm vú, nhưng Staphylococcus và E. coli có xu hướng rất khó khắc phục và gây mất sữa hoặc đề kháng kháng sinh đáng kể

Ông tiếp tục cho biết rằng để tìm ra rằng một thể thực khuẩn có hiệu quả, bạn cần hiểu đầy đủ DNA của thể thực khuẩn, bạn cần hiểu cách thức hoạt động của nó ở cấp độ vi sinh và bạn cần thiết kế hoặc chọn các thể thực khuẩn để chúng hoạt động tốt hoặc bổ sung cho nhau cùng nhắm mục tiêu vào vi khuẩn đích mà bạn muốn. Chúng hoạt động theo một cách rất hẹp, vì vậy chúng không giết chết tất cả các vi khuẩn, nhưng chỉ vào những loại mà bạn đang xác định nhắm đến mục tiêu. Điểm cuối cùng này muốn nói rằng các thể thực khuẩn không có tác dụng phụ. Ông cũng cho biết rõ ràng rằng các thể thực khuẩn không phải là loại thuốc chữa bách bệnh. Chúng là một phần của kế hoạch được cân nhắc kỹ lưỡng để phòng bệnh.

Nhiều sản phẩm hơn ở kênh cung cấp

Công ty Proteon có nhiều sản phẩm hơn về nguồn cung cấp hàng. Một sản phẩm hoạt động để ngăn chặn hoặc loại bỏ vi khuẩn E.coli gây bệnh ở gia cầm. Một sản phẩm khác, được nhắm mục tiêu đưa ra bán vào năm tới, có tác dụng ngăn ngừa bệnh viêm vú do vi khuẩn Staphylococcus aureus và vi khuẩn E. coli gây ra ở bò sữa. Có rất nhiều nguyên nhân gây viêm vú, nhưng Staph và E. coli có xu hướng rất khó khắc phục và gây mất sữa hoặc kháng kháng sinh đáng kể. Họ cũng đã đạt được tiến bộ đáng kể về một sản phẩm ngăn ngừa Campylobacter ở gia cầm và đang nghiên cứu một sản phẩm khác ngăn ngừa Salmonella và E. coli ở heo con.

Công ty Proteon đã có thể phát triển một loạt các sản phẩm như vậy bằng cách sử dụng nền tảng công nghệ mà họ đã phát triển cho phép họ xác định bệnh, tìm các thể thực khuẩn, tất cả các thể thực khuẩn của họ là tự nhiên và phát triển thành một sản phẩm. Mỗi sản phẩm là một hỗn hợp các thể thực khuẩn mà nó giải quyết của vi khuẩn giải quyết vấn đề cụ thể có liên quan. Những sản phẩm thành quả này được phát triển nhằm thay thế cho các sản phẩm hiện có. Các thể thực khuẩn của Dược phẩm Proteon ban đầu được ra mắt tại Đông Nam Á và sau đó ở châu Âu. Chúng sẽ có mặt tại Bắc Mỹ lúc nào đó vào năm tới.

PGS Bùi Xuân Mến, Trung tâm RD Vemedim.

Tải liệu tham khảo

Epp, M. 2019. Bacteriophages: a post-antibiotic solution.

https://www.allaboutfeed.net/Specials/Articles/2019/12/Bacteriophages-A-post-antibiotic-solution-513089E/?dossier=26831&widgetid=1