Ẩn sâu dưới mặt nước ao nuôi là lớp bùn đáy – nơi tích tụ nhiều chất hữu cơ và vô cơ. Nếu không được quản lý đúng cách, bùn đáy sẽ trở thành “quả bom nổ chậm”, gây phát sinh khí độc, suy giảm chất lượng nước, làm bùng phát dịch bệnh và ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất nuôi.
BÙN ĐÁY AO – NGUỒN GỐC HÌNH THÀNH VÀ MỐI NGUY HẠI
Bùn đáy không tự nhiên sinh ra mà được hình thành từ:
- Thức ăn dư thừa, phân cá, xác tảo chết.
- Đất, cát, phù sa theo nguồn nước cấp.
Khi tích tụ lâu ngày, lớp bùn này trở nên yếm khí, thúc đẩy vi khuẩn kỵ khí phát triển và sinh ra khí độc:
- H₂S (Hydro sulfide): mùi trứng thối, gây ức chế hô hấp và có thể khiến cá chết hàng loạt.
- NH₃ (Amoniac): gây sốc, làm suy yếu hệ miễn dịch.
- CH₄ (Metan): không độc trực tiếp nhưng làm giảm oxy hòa tan, khiến cá ngạt thở.
TÁC ĐỘNG KÉP: MÔI TRƯỜNG XẤU – DỊCH BỆNH BÙNG PHÁT
- Suy thoái nước: bùn đáy tiêu hao oxy hòa tan, gây thiếu oxy về đêm; khi bị khuấy động còn làm nước đục, cản ánh sáng, gây dao động pH.
- Ổ dịch tiềm ẩn: bùn giàu dinh dưỡng và thiếu oxy là nơi trú ẩn lý tưởng của vi khuẩn Vibrio, nấm, ký sinh trùng. Khi cá bị stress, chúng dễ bị tấn công, dẫn đến dịch bệnh và thiệt hại kinh tế.
GIẢI PHÁP QUẢN LÝ BỀN VỮNG
Việc chỉ nạo vét bùn cuối vụ tốn kém và không giải quyết tận gốc. Người nuôi cần chuyển từ “xử lý bị động” sang quản lý chủ động bằng cách:
- Quản lý chặt thức ăn, hạn chế dư thừa.
- Duy trì hệ thống quạt nước, sục khí để tăng oxy, hỗ trợ vi sinh hiếu khí phân hủy hữu cơ an toàn.
- Bổ sung chế phẩm vi sinh định kỳ để phân giải bùn, giảm khí độc, đồng thời cạnh tranh và ức chế mầm bệnh.
HƯỚNG TỚI VỤ NUÔI AN TOÀN, HIỆU QUẢ
Quản lý bùn đáy là yếu tố quyết định sự ổn định của ao nuôi. Thực hiện đồng bộ các biện pháp trên không chỉ giúp giảm chi phí thuốc men, hạn chế rủi ro dịch bệnh, mà còn nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng tiêu chuẩn an toàn và gia tăng giá trị trên thị trường.
NTS
Nguồn: https://tepbac.com/
